Mobile down

Οδοντική Στεφάνη- Επιεμφυτευματική Στεφάνη

Σήμερα, η οδοντιατρική επιστήμη, διαθέτει μια ευρεία γκάμα οδοντιατρικών υλικών και τεχνικών κατασκευής στεφανών (θηκών) και γεφυρών. Για αυτό το λόγο, συχνά υπάρχει μια σύγχυση στους ασθενείς, ως προς το ποιο υλικό είναι καλύτερο και ποια τεχνική καταλληλότερη. 

Η επιλογή λοιπόν του εκάστοτε υλικού ή τεχνικής, εξαρτάται από πολλούς παράγοντες, όπως για παράδειγμα τη θέση του δοντιού που θέλουμε να αποκαταστήσουμε, την ύπαρξη ή όχι παραλειτουργιών (όπως ο βρυγμός, δηλαδή το τρίξιμο των δοντιών το βράδυ), το κόστος, κ.α. Συνεπώς , η επιλογή βασίζεται αποκλειστικά στις εξατομικευμένες ανάγκες του ασθενούς που προκύπτουν κάθε φορά.

Ερωτήσεις και απαντήσεις

Στεφάνη, είναι η λεγόμενη “θήκη”, που χρησιμοποιείται από τον οδοντίατρο, με σκοπό να προστατέψει και να επανορθώσει κάποιο κατεστραμμένο δόντι. Αποτελεί μορφή έμμεσης αποκατάστασης, που περιβάλλει το δόντι σε όλο το ύψος της μύλης, από την κορυφή του δοντιού μέχρι τη γραμμή των ούλων, καλύπτοντας ολόκληρη τη μασητική και την πλευρική επιφάνειά του. Οι στεφάνες δοντιών, χρησιμοποιούνται για την αισθητική και τη λειτουργική αποκατάσταση δοντιών, στα οποία απουσιάζει μεγάλο μέρος οδοντικής ουσίας, λόγω τερηδόνας ή τραυματισμού.

Είναι μια ακίνητη προσθετική αποκατάσταση που συγκολλάται, ή κοχλιώνεται πάνω στο εμφύτευμα. Για την κατασκευή μιας επιεμφυτευματικής στεφάνης , τοποθετείται πάνω στο εμφύτευμα το προσθετικό κολόβωμα ( abutment ) , που είναι κατά κάποιο τρόπο η προέκταση του εμφυτεύματος στο στόμα και έχει σχήμα τροχισμένου δοντιού. Η στεφάνη, τοποθετείται επί του προσθετικού κολοβώματος και έχει το σχήμα, το χρώμα, και το μέγεθος του φυσικού δοντιού που λείπει.

Οι επιεμφυτευματικές στεφάνες κατασκευάζονται , είτε από συνδυασμό μετάλλου με πορσελάνη ( μεταλλοκεραμικές ) , είτε αποκλειστικά από πορσελάνη ( ολοκεραμικές ).

Τα προσθετικά κολοβώματα, είναι είτε μεταλλικά , κατασκευασμένα από τιτάνιο ή από κράμματα χρυσού , είτε κεραμικά , κατασκευασμένα από ζιρκονία.

Η επιλογή του υλικού κατασκευής, τόσο του κολοβώματος , όσο και της επιεμφυτευματικής στεφάνης , καθορίζεται από τη θέση του δοντιού , τη μηχανική αντοχή που πρέπει να έχει η στεφάνη και τις αισθητικές απαιτήσεις του ασθενούς.

Κάθε οδοντική στεφάνη, συνήθως αποτελείται εσωτερικά από μέταλλο και εξωτερικά καλύπτεται με ένα ειδικό υλικό, που μιμείται το χρώμα και την διαφάνεια των δοντιών (μπορεί όμως να είναι φτιαγμένη και εξολοκλήρου από ένα υλικό).

•  Οι ολοκεραμικές στεφάνες, είναι πλέον οι πιο σύγχρονες και αισθητικές στεφάνες. Είναι κατασκευασμένες εξ ολοκλήρου από πορσελάνη και χρησιμοποιούνται συνήθως στα μπροστινά δόντια. Διαθέτουν τον υψηλότερο βαθμό διαφάνειας και την καλύτερη χρωματική συμπεριφορά, καθιστώντας τις σχεδόν αόρατες στο ανθρώπινο μάτι, προσφέροντας άψογη αισθητική απόδοση. Ωστόσο, δεν αποτελούν την κατάλληλη επιλογή για τα πίσω δόντια που δέχονται μεγάλες πιέσεις, εξαιτίας της περιορισμένης αντοχής τους στη μασητική φόρτιση και δεν ενδείκνυται σε ασθενείς με βρυγμό ή τριγμό. Έτσι, η χρήση τους συνήθως περιορίζεται στην πρόσθια αισθητική ζώνη (6 πρόσθια δόντια) κατά την προσθετική αποκατάσταση με μεμονωμένες στεφάνες ή γέφυρες 3 τεμαχίων (δηλ. με ένα δόντι κενό).

• Οι στεφάνες ζιρκονίου

Η επιλογή θήκης ζιρκονίου θεωρείται κορυφαία επιλογή αισθητικών αποκαταστάσεων, καθώς ενδείκνυται για αποκαταστάσεις σε οποιαδήποτε περιοχή του στόματος (στα πρόσθια όσο και στα οπίσθια δόντια), ενώ ενδείκνυνται και για την κάλυψη σε έντονα δυσχρωματικά δόντια, αλλά και για την κάλυψη μεταλλικών αξόνων που δεν είναι δυνατό να αντιμετωπισθούν με ολοκεραμικές στεφάνες. Προσφέρουν ταυτόχρονα, συγκλονιστικές αισθητικές ιδιότητες και υψηλή αντοχή στην θραύση. Επιπλέον, έχουν πολύ καλή εφαρμογή και χρησιμοποιούνται και σαν στήριγμα γέφυρας. Οι στεφάνες ζιρκονίας, είναι μεν οι καλύτερες, αλλά και οι ακριβότερες συγκριτικά με στεφάνες άλλου υλικού.

• Τέλος, οι μεταλλοκεραμικές αποκαταστάσεις είναι αυτές, που για χρόνια κατασκευάζονταν συχνότερα από τις υπόλοιπες, τελευταία όμως έχουν αρχίσει να χάνουν έδαφος με την ανάπτυξη των ολοκεραμικών συστημάτων, ωστόσο παραμένουν δημοφιλείς. Οι μεταλλοκεραμικές θήκες, αποτελούνται από δυο στρώματα. Εσωτερικά μέταλλο και εξωτερικά η αισθητική πορσελάνη. Διαθέτουν υψηλή αντοχή στις μασητικές δυνάμεις και μικρότερο κόστος, οπότε χρησιμοποιούνται στην πλειοψηφία των επιεμφυτευματικών αποκαταστάσεων, σε εκτεταμένες αποκαταστάσεις με πολλαπλή έλλειψη δοντιών, καθώς και στο σύνολο των περιστατικών που ο ασθενής αναζητά μια οικονομικότερη λύση.

Η τοποθέτηση μιας στεφάνης (θήκης) σε ένα δόντι, ενδείκνυται σε αρκετές περιπτώσεις, όπως:

1. Σε δόντια που φέρουν μεγάλες εμφράξεις (σφραγίσματα)

2. Για την αισθητική αποκατάσταση δοντιών που παρουσιάζουν αισθητικά προβλήματα, όπως δυσχρωμίες, κλίσεις ή μικροσπασίματα

3. Σε απονευρωμένα δόντια

4. Για την τροποποίηση του σχήματος δοντιών

5. Σε τερηδονισμένα δόντια

6. Για την κάλυψη ενός οδοντικού εμφυτεύματος

7. Για την κατασκευή μιας γέφυρας δοντιών

8. Βρουξισμός (τρίξιμο δοντιών)

 Η διάρκεια ζωής των θηκών εξαρτάται κυρίως από την σωστή στοματική μας φροντίδα. Με την υιοθέτηση μιας άρτιας στοματικής υγιεινής, με συχνές επισκέψεις στον οδοντίατρο και με μια ισορροπημένη διατροφή, τότε οι θήκες μπορούν να διατηρηθούν έως και 15 χρόνια.

Απαιτούνται τουλάχιστον 3 επισκέψεις στον οδοντίατρο. Η πρώτη επίσκεψη, περιλαμβάνει την κλινική εξέταση, τον ακτινογραφικό έλεγχο του δοντιού, την προετοιμασία του δοντιού που θα δεχτεί τη στεφάνη και τη λήψη αποτυπωμάτων (μέτρων) που αποστέλλονται στο εργαστήριο. Κατά τη διάρκεια της πρώτης επίσκεψης, ο οδοντίατρος θα κατασκευάσει μια προσωρινή στεφάνη για να καλύψει και να προστατεύσει το παρασκευασμένο δόντι, μέχρι να κατασκευαστεί η μόνιμη στεφάνη. 

Στο δεύτερο ραντεβού, γίνεται δοκιμή της μόνιμης στεφάνης που έχει σταλεί από το οδοντοτεχνικό εργαστήριο και θα ελεγχθεί ως προς την εφαρμογή , τη σύγκλειση και το χρώμα της. Στη συνέχεια, ο οδοντίατρος θα στείλει τη στεφάνη στο εργαστήριο για την ολοκλήρωσή της, εφόσον τηρούνται όλες οι παραπάνω προϋποθέσεις. 

Στην τρίτη συνάντηση, ο οδοντίατρος θα αφαιρέσει την προσωρινή στεφάνη του δοντιού, θα ελέγξει πάλι την εφαρμογή της μόνιμης στεφάνης και θα γίνει  μόνιμη συγκόλληση της στεφάνης στο δόντι.

Συνήθως μια στεφάνη αντέχει 10 – 15 ή ακόμα και περισσότερα χρόνια, εφόσον ο ασθενής διατηρεί άρτια στοματική υγιεινή, ακολουθεί μια ισορροπημένη διατροφή και επισκέπτεται τακτικά τον οδοντίατρο . Ωστόσο, υπάρχουν περιπτώσεις που πρέπει να αντικατασταθεί νωρίτερα, όταν διαπιστωθεί :

1. Υφίζηση (υποχώρηση) των ούλων

2. Αποχρωματισμός της στεφάνης

3. Σπάσιμο της στεφάνης

4. Τερηδόνα στο δόντι

5. Ανάγκη τοποθέτησης γέφυρας

6. Βελτίωση αισθητικής, κυρίως σε πρόσθιο δόντι και αλλαγή παλαιότερης στεφάνης

Όταν ο οδοντίατρος κρίνει πως το δόντι δεν έχει αρκετή οδοντική ουσία, ώστε να το αποκαταστήσει με ένθετα, επένθετα, ή όψεις και αδυνατεί να στηρίξει ένα απλό σφράγισμα, τότε η τοποθέτηση μιας θήκης είναι αναγκαία.

Το κόστος μίας στεφάνης (θήκης) δοντιού, εξαρτάται από τον τύπο της στεφάνης, από τα υλικά που είναι φτιαγμένη, το είδος της πορσελάνης, την τεχνική που θα εφαρμοστεί, εάν προηγηθεί κατασκευή προσωρινής στεφάνης και η τεχνογνωσία και εξοπλισμού του οδοντοτεχνικού εργαστηρίου που αναλαμβάνει την κατασκευή της. Το συνολικό κόστος μπορεί να αυξηθεί, αν το δόντι που θα δεχθεί τη στεφάνη, έχει ανάγκη επιπλέον θεραπείας (π.χ. ενδοδοντική θεραπεία, σφράγισμα, χυτός ενδοριζικός άξονας κ.α).